የ፲፱፻፶፪ ዓ.ም. የንግድ ሕግ አዋጅ። የኪሣራና የመጠበቂያ ስምምነት። አንቀጽ ፪። ስለ መክሠር። ምዕራፍ ፫። የአጠባበቅ ሥራዎች። ክፍል ፩። የአጠባበቅ ውሳኔዎች።

ቁጥር ሺ፬። የባለዕዳውን መዝገብች ስለ መዝጋት።
(፩) አስፈላጊም ሆኖ ሲገኝ በቁጥር ሺ፲፩ የተነገረው እንደ ተጠበቀ ሆኖ ንብረት ጠባቂዎቹ፤ ባለዕዳው ባለበት፤ መዝገቦቹን ለመዝጋትና ሒሳቡን ለማቆም ባለዕዳውን ይጠሩታል።
(፪) በዚሁ ጥሪ ባለዕዳው ያልቀረበ እንደ ሆነ፤ በአርባ ስምንት ሰዓት ውስጥ እንዲቀርብና መዝገቦችንም እንዲያቀርብ ደረሰኝ ባለው ሬኮማንዴ ደብዳቤ ይጠራል።
(፫) ለመቅረብ የማይችልበትን ምክንያቶች ያስረዳ እንደ ሆነና፤ መርማሪውም ዳኛ በቂ መሆናቸውን የተረዳ እንደ ሆነ፤ ባለዕዳው ስለእርሱ ሌላ ሰው ለመወከል ይችላል።
(፬) ራሱ ለመቅረብ ወይም ወኪል ለመላክ እንቢ ያለ እንደ ሆነ፤ ወይም የሸሸ እንደ ሆነና የማይገኝ እንደ ሆነ አስፈላጊውን ነገር እንዲያደርግ መርማሪው ዳኛ ለሕግ አስከባሪው ያስታውቃል።

ቁጥር ሺ፭። የባለዕዳውን መብቶች ስለ መጠበቅ።
(፩) ንብረት ጠባቂዎቹ ሥራቸውን እንደ ጀመሩ፤ ለባለዕዳው በራሱ ባለዕዳዎች ላይ ያሉትን መብቶች ለመጠበቅ አስፈላጊውን ተግባር ማድረግ አለበቸው።
(፪) ባለዕዳው ያላስመዘገበውን፤ በማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ ያለውን የመያዣ መብት፤ ንብረት ጠባቂዎቹ ማስመዝገብ አለባቸው። ንብረት ጠባቂዎቹ ንብረት ጠባቂዎች መሆናቸውን አስረድተው፤ የመያዣውን መብት የሚያስመዘግቡት በኅብረቱ ስም ነው።

ቁጥር ሺ፮። የባለዕዳው በሆኑት የማይንቀሳቀሱ ንብረቶች ላይ የመያዣ መብትን ስለ ማስመዝገብ።
(፩) ንብረት ጠባቂዎቹ የባለዕዳው በሆኑትና ወደፊትም በሚያገኛቸው የማይንቀሳቀሱ ንብረቶች ላይ በኅብረቱ ስም የመያዣ መብትን ማስመዝገብ አለባቸው።
(፪) በስምምነት የመጨረሻውን ድርሻ ከከፈለ በኋላ ወይም ስምምነት ያልተደረገ እንደ ሆነ የሒሳቡ ማጣራት ሥራ በፍጹም ከተዘጋ በኋላ ባለዕዳው በሚያገኛቸው በማይንቀሳቀሱ ንብረቶች ላይ የመያዣ መብቶች አይመዘገቡም።

ቁጥር ሺ፯። በንግዱ ላይ የመያዣ መብትን ስለ ማስመዝገብ።
(፩) በዚህ ሕግ በሁለተኛው መጽሐፍ ቁጥር ፻፸፪ ንኡስ ቁ (፩) (ለ) በተመለከተው መሠረት ሕጋዊ የሆኑትን የመያዣ መብቶች በባለዕዳው ንግድ ወይም ንግዶች ላይ ንብረት ጠባቂዎቹ ማስመዝገብ አለባቸው።
(፪) መመዝገብ የሚገባው፤
(ለ) የባለዕዳው ስምና አድራሻ፤
(ለ) ባለዕዳው የከሠረ መሆኑ የተወሰነበት ፍርድ የተሰጠበት ቀን፤
(ሐ) ባለዕዳው የከሠረ መሆኑን የወሰነው ፍርድ ቤት ስም፤
(መ) የንግዱ ዐይነትና አድራሻ፤
(ሠ) መያዣ ያደረጉት የንግዱ ክፍሎች፤
(ረ) ያለም እንደ ሆነ፤ መያዣ የሆነው ቅርንጫፍና ውክልና ነው።
(፫) በዚህ ቁጥር መሠረት መያዣ ስለሚደረግ ነገር ሁሉ በዚህ ሕግ አንደኛ መጽሐፍ ከቁጥር ፻፸፱ እስከ ፻፺፫ ያሉት ድንግጌዎች ተፈጻሚዎች ይሆናሉ።

ቁጥር ሺ፰። ለመርማሪው ዳኛ የሚደረግ መግለጫ።
(፩) ሥራቸውን በጀመሩ በወሩ ወስጥ ንብረት ጠባቂዎቹ የባለዕዳውን ጉዳይ ሁኔታና ለዚሁም ሁኔታ መነሻ የሆኑትን ምክንያቶች ጭምር የሚያስረዳ መግለጫ ለመርማሪው ዳኛ ይልካሉ።
(፪) መርማሪውም ዳኛ ሐሳቡን ጨምሮ ይህን መግለጫ ወዲያውኑ ለሕግ አስከባሪው ያስተላልፋል። መግለጫውም በታዘዘው ጊዜ ውስጥ ያልተሰጠ እንደ ሆነ፤ የዘገየበትን ምክንያቶች አስረድቶ ለሕግ አስከባሪው ማስታወቅ አለበት።

ምንጭ:
የ፲፱፻፶፪ ዓ.ም. የንግድ ሕግ